30 Απριλίου 2024
Τί μηνύματα παίρνει το παιδί μας όταν είμαστε επιτρεπτικοί
Ανάγνωση σε 2,5′
Είμαι στο παιχνιδάδικο και το παιδί μου ουρλιάζει να του πάρω ένα παιχνίδι. Και εγώ το παίρνω. Μετά, πάμε στο σούπερ μάρκετ και το παιδί φωνάζει να του πάρω 5 σοκολάτες. Και εγώ τις παίρνω. Τέλος, πάμε στην παιδική χαρά και το παιδί χτυπιέται ότι ξέχασε το κουβαδάκι του στο σπίτι, που είναι 10 λεπτά απόσταση με τα πόδια, και εγώ πάω και το φέρνω. Είμαι επιτρεπτικός γονέας; Κάνω το σωστό; Τι με ωθεί να το κάνω αυτό;
Πολλές φορές, θεωρώντας ότι το να κάνεις όλα τα χατίρια του παιδιού σου, είναι ο τρόπος να του καλύπτεις τις ανάγκες του και να αισθάνεται ότι το αγαπάς. Στην ουσία, αυτό που ωθεί πολλούς γονείς σε αυτή τη συμπεριφορά είναι η δυσκολία του γονιού να διαχειριστεί τη ματαίωση και τη δυσαρέσκεια του παιδιού του. Δυο μηνύματα που μπορεί να πάρει το παιδί είναι “Έχουμε πάρα πολλά λεφτά” ή “τα λεφτά βγαίνουν στα δέντρα,” και ότι “Δεν χρειάζεται να προσέχω τίποτα από τα πράγματά μου, όλα αντικαθίστανται.”
Το πιο σημαντικό όμως μήνυμα που παίρνει, είναι ότι “Τα συναισθήματά μου είναι επικίνδυνα. Διαφορετικά, γιατί οι γονείς μου κάνουν τα πάντα για να μη τα νιώσω; Προφανώς, δεν μπορώ να τα διαχειριστώ. Μαμά, μπαμπά, κάντε τα πάντα για να φύγουν μακριά.” Όλο αυτό καταλήγει σε ένα αγχώδες παιδί, που χειρίζεται τους πάντες με κάθε τρόπο (κλάματα, μούτρα, ζημιές, ξεσπάσματα θυμού, φωνές, κραυγές, ικεσίες, καλοπιάσματα, κλπ.), ένα παιδί που μεγαλώνει με δυσκολία να αναγνωρίσει και να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του.
Τα παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη από όρια. Τα όρια κάνουν τα παδιά να νιώθουν ασφαλή. Φτάνει να τίθενται με σωστό τρόπο για να είναι αποτελεσματικός και να μην χαλάει η σχέση γονιού-παιδιού.
Όταν οι γονείς δεν βάζουν όρια:
- Αναπαράγουν επιθυμίες και επιλογές των παιδιών που μπορεί να έχουν δυσάρεστες συνέπειες όπως πχ, να κοιμάται το παιδί αργά το βράδυ άρα να μην ξεκουράζεται, να μην αναπτύσσεται σωματικά σωστά λόγω της καταστολής της αυξητικής ορμόνης, να μην έχει τις προβλεπόμενες σχολικές επιδόσεις λόγω κούρασης.
- Μαθαίνουν στο παιδί ότι οι ανάγκες σου ικανοποιούνται ακόμα και αν είναι εις βάρος κάποιου άλλου πχ, του αδερφού σου που έμεινε στο σπίτι για να κάτσεις εσύ δύο ώρες να παίξεις με τους φίλους σου μετά την προπόνηση, των ανθρώπων στο εστιατόριο, που φώναζες γιατί ήθελες να φας και δεύτερο γλυκό.
- Μαθαίνουν στο παιδί ότι η θλίψη, η απογοήτευση και η ματαίωση είναι ανυπόφορα συναισθήματα και πρέπει να αποφεύγονται, ειδικά όταν αντιληφθεί ότι οι γονείς του κάνουν τα πάντα για να μην τα νιώσει. Καταλήγει σε όλη του τη ζωή να προσπαθεί να τα αποφύγει με αποτέλεσμα να μην ρισκάρει (πχ, σε μια συνέντευξη για δουλειά, να πλησιάσει ένα κορίτσι/αγόρι κλπ.) και πολλές φορές προσπαθεί να χρησιμοποιήσει αθέμιτα μέσα απλά για να νικήσει.
- Δεν μαθαίνουν στο παιδί ότι πολλές φορές η ευτυχία διατηρείται και μέσω της δυσαρέσκειας. Οπότε γίνεται αυτοσκοπός η ευτυχία με το να καλύπτεις ανάγκες και επιθυμίες που ο ίδιος γεννάς.
- Το παιδί παίρνει το μήνυμα ότι “οι γονείς μου δεν είναι ικανοί να με κρατήσουν ασφαλή,” ακριβώς επειδή δεν μπαίνουν τα όρια. Οπότε το παιδί γίνεται απαιτητικό και αυταρχικό, ουσιαστικά αποζητώντας τα όρια. Εκεί είναι που οι περισσότεροι γονείς λένε: “Δοκιμάζει τα όριά μου.”
- Το παιδί δεν θα μάθει ποτέ να βάζει όρια στον εαυτό του, άρα και στόχους. Επομένως, μεγαλώνοντας γίνεται δύσκολη η αυτοπειθαρχία.
Κανένα παιδί δεν πρόκειται να δεχτεί τα όρια με ικανοποίηση και χαρά. Όμως, μόνο σε καλό μπορεί να βγουν, βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα, αρκεί να κυριαρχεί η ενσυναίσθηση, η αγάπη και πάντα λαμβάνοντας υπόψη μας την πλευρά του παιδιού.