Πόσο χρόνο πρέπει να αφιερώνω στο παιδί μου κάθε μέρα;

Οι περισσότεροι γονείς νιώθουν ότι δεν περνούν αρκετό χρόνο με τα παιδιά τους. Με τη δουλειά και τις τόσες άλλες υποχρεώσεις που πέφτουν στην πλάτη των γονιών, ο κοινός χρόνος με τα παιδιά ελαχιστοποιείται. Πόσο όμως χρόνο θα ήταν ιδανικό να αφιερώνουμε στα παιδιά μας; Και τί εννοούμε όταν λέμε κοινό χρόνο;

Ας πάρουμε το παράδειγμα μίας παραδοσιακής οικογένειας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα όπου ο μπαμπάς δούλευε για να εξασφαλίσει τα προς το ζην και η μαμά φρόντιζε το νοικοκυριό. Όποια και αν είναι η δική μας προσωπική περίπτωση, ας σκεφτούμε σε αυτό το παράδειγμα πόσο χρόνο είχε ο κάθε γονιός να αφιερώσει στα παιδιά.

Ο μπαμπάς, εφόσον έλειπε μέσα στη μέρα, είχε χρόνο για τα παιδιά το βράδυ μετά την επιστροφή του από τη δουλειά, όπου θα έπρεπε και να ξεκουραστεί. Η μαμά μπορεί να ήταν στο σπίτι όλη τη μέρα, η φροντίδα όμως των παιδιών, του νοικοκυριού, το μαγείρεμα, το συγύρισμα, ο καθαρισμός, η φροντίδα των ρούχων, κτλ. είναι πιθανό να μην της άφηνε καθόλου χρόνο για οτιδήποτε άλλο.

Έτσι, τα παιδιά μεγάλωναν γνωρίζοντας ότι ο καθένας διαδραματίζει κάποιο ρόλο μέσα στην οικογένεια, και ο δικός τους ρόλος ήταν να βοηθούν όπου μπορούν και να μαθαίνουν, να αποκτούν γνώσεις και δεξιότητες ώστε να γίνουν αυτόνομα μέλη της κοινωνίας μεγαλώνοντας.

Αν έπλητταν, τα παιδιά δεν απαιτούσαν οι γονείς να ασχοληθούν μαζί τους, αλλά έβρισκαν κάποιο τρόπο να εκμεταλλευτούν δημιουργικά τον χρόνο τους. Οι γονείς δεν ένιωθαν τύψεις που δεν περνούσαν χρόνο με τα παιδιά, αρκεί τα παιδιά να είχαν την προστασία, την τροφή, τον ύπνο που είχαν ανάγκη.

Με λίγα λόγια, δεν ανακατεύονταν ο ένας στα πόδια του άλλου. Οποιοσδήποτε κοινός χρόνος υπήρχε, προέκυπτε αυθόρμητα στην κοινή ζωή της οικογένειας.

Σήμερα, θεωρούμε ότι τα παιδιά πρέπει κάθε λεπτό να ψυχαγωγούνται, να εκπαιδεύονται, να περνούν καλά. Και κάνουμε τα πάντα για να το εξασφαλίσουμε αυτό. Τα γεμίζουμε με παιχνίδια, τα τρέχουμε σε πληθώρα δραστηριοτήτων, τα στρώνουμε μπροστά από οθόνες, και τον χρόνο που μάς μένει, τον κοινό χρόνο της οικογένειας ένα απόγευμα ή μία Κυριακή, οργανώνουμε συγκεντρώσεις με φίλους, εξορμήσεις, επισκέψεις στο λούνα παρκ, στο μουσείο κ.ά.

Καί στη μία περίπτωση της παραδοσιακής οικογένειας, καί στην άλλη, τη δική μας, μοιάζει να απουσιάζει αισθητά ο κοινός χρόνος με τα παιδιά. Είναι σχεδόν σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Η μόνη διαφορά, είναι ότι στην πρώτη περίπτωση τα παιδιά έπρεπε να επινοήσουν ασχολίες για να αντιμετωπίσουν την πλήξη τους, ενώ στη δεύτερη, τα παιδιά σφύζουν από ασχολίες που παρόλο που είναι προσεκτικά επιλεγμένες, καμιά φορά μπορεί και να τους προκαλούν πλήξη.

Και αυτό μας φέρνει στο ερώτημα, τί έννοούμε όταν λέμε κοινό χρόνο; Ίσως αυτό που έχει σημασία να μην είναι ο χρόνος αυτός καθεαυτός, δηλαδή τα λεπτά, οι ώρες κτλ. που αφιερώνουμε στα παιδιά μας, αλλά η θετική προσοχή που τους δίνουμε.

Τα παιδιά δεν χρειάζονται όλο τον χρόνο που μας μένει πέρα από τις υποχρεώσεις μας, εξάλλου, έχουμε κι εμείς ανάγκη από κάποιον χρόνο για τον εαυτό μας. Όμως, έχουν ανάγκη από θετική προσοχή: είναι ένας τρόπος να τους δείξουμε την αγάπη μας και ότι τα αναγνωρίζουμε ώς ισότιμα μέλη της οικογένειας. Θετική προσοχή όμως δεν σημαίνει απαραίτητα παιχνίδι για 3 ώρες την μέρα. Ούτε το να αφηγηθούμε 10 παραμύθια κάθε βράδυ πριν τον ύπνο.

Μπορεί να είναι το να τους ζητήσουμε να μάς βοηθήσουν σε κάποια δουλειά του σπιτιού, και να την κάνουμε μαζί σε κλίμα ευχάριστο και δημιουργικό. Μπορεί να είναι να ρωτήσουμε τα παιδιά με τί θέλουν να ασχοληθούν και να τα βοηθήσουμε να στήσουν το σκηνικό, πχ. αν θέλουν να ζωγραφίσουν να τους βγάλουμε τα χρώματα και τα πινέλα, αν θέλουν να παίξουν τουβλάκια να τους δώσουμε μία ιδέα για το τί μπορούν να φτιάξουν. Αν συναντήσουν κάποια δυσκολία και μάς ζητήσουν βοήθεια, να σπεύσουμε να τους δείξουμε τον τρόπο.

Σε παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών, μπορεί να δώσουμε το έναυσμα για μία συζήτηση, πχ. “σε βλέπω λίγο πεσμένο σήμερα, έγινε κάτι που θέλεις να συζητήσουμε;” Αν το παιδί ανταποκριθεί, και αυτό που θέλει να συζητήσει είναι σημαντικό, μπορούμε να βάλουμε οποιαδήποτε άλλη ασχολία σε δεύτερη προτεραιότητα μέχρι να κάνουμε αυτή τη συζήτηση.

Είναι πιο σημαντικό να είμαστε εκεί για τα παιδιά μας όταν μάς χρειάζονται, να τα βοηθάμε να καταπιάνονται με δικές τους ασχολίες, να καλαμπουρίζουμε μαζί τους και να τα αφήνουμε να παίρνουν μέρος σε δικές μας ασχολίες μέσα στο σπίτι, παρά να ‘κλείνουμε ραντεβού’ μαζί τους για συγκεκριμένη ώρα και όλο τον υπόλοιπο χρόνο να είμαστε απόντες ή απόμακροι.

Και αν κάποια μέρα έχουμε όρεξη να ζωγραφίσουμε κι εμείς, να ζωγραφίσουμε μαζί τους.

Ο κάθε ένας έχει τα δικά του ενδιαφέροντα, τις δικές του ασχολίες, τον δικό του ρόλο μέσα στην οικογένεια. Κοινός χρόνος λοιπόν είναι η συναναστροφή μας μέσα στο σπίτι ή έξω από αυτό, μακριά από αγνώστους, από οθόνες, ή άλλους περισπασμούς. Κοινός χρόνος είναι ο αυθόρμητος χρόνος μας μαζί. Και όσο περισσότερος είναι, τόσο το καλύτερο για όλους.