Πώς να προστατέψουμε το παιδί μας από τις αρνητικές συνέπειες ενός διαζυγίου

Ανάγνωση σε 5′

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το διαζύγιο επηρεάζει βαθιά τα παιδιά. Σε πολλές περιπτώσεις, ο πόνος από το χωρισμό των γονιών, μπορεί να ακολουθεί το παιδί σε όλη του τη ζωή. Όταν όμως ξέρουμε πώς να διαχειριστούμε τους κινδύνους, τα παιδιά μπορούν να το διαχειριστούν και εκείνα πολύ καλύτερα και να είναι εντάξει μετά, όπως δείχνουν οι έρευνες.

Προετοιμαστείτε κατάλληλα και συνεργαστείτε με το/τη σύντροφό σας

Αν έχετε αποφασίσει να χωρίσετε, προετοιμαστείτε κατάλληλα και οπλιστείτε με κουράγιο γιατί θα χρειαστεί και οι δύο σύντροφοι να δείξετε μεγάλη ωριμότητα και σύνεση.

Ξεκαθαρίστε με το/τη σύντροφό σας ότι η πρώτη σας προτεραιότητα είναι η προστασία της συναισθηματικής υγείας του παιδιού σας. Θα χρειαστεί να συνεργαστείτε στενά για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Αποφασίστε τα πρακτικά ζητήματα πριν ανακοινώσετε το διαζύγιο στο παιδί

Πριν ανακοινώσετε το διαζύγιο στο παιδί, αποφασίστε μεταξύ σας κάποια πρακτικά ζητήματα ώστε να είστε έτοιμοι να απαντήσετε στις ερωτήσεις που θα κάνει το παιδί σας. Με ποιόν θα μείνει για παράδειγμα; Πότε θα βλέπει τον έναν και πότε τον άλλο;

Πείτε του ότι η απόφαση για το διαζύγιο ήταν κοινή και ότι το παιδί δεν ευθύνεται

Διαβεβαιώστε το παιδί ότι η απόφαση να χωρίσετε είναι και των δύο και ότι δεν ευθύνεται αυτό, ούτε στο ελάχιστο. Εφόσον θεωρείτε ότι θα είναι καλύτερα τα πράγματα για όλους μετά το διαζύγιο, επικοινωνήστε το στο παιδί.

Να αναμένετε έντονες αντιδράσεις, καθώς το παιδί θα βιώσει τον χωρισμό σας σαν έναν θάνατο, το θάνατο της οικογένειάς του.

Τονίστε του την αγάπη σας

Τονίστε του ότι και οι δύο το αγαπάτε πάρα πολύ και θα είστε πάντα δίπλα του όποτε σάς χρειάζεται.

Μην αφήσετε τις κρίσιμες αποφάσεις στο παιδί

Πάρτε εσείς τις αποφάσεις για το παιδί και μην το αφήσετε να επιλέξει εκείνο με ποιόν θα μείνει για παράδειγμα. Περιγράψτε του ποια θα είναι η νέα κατάσταση όσο πιο ξεκάθαρα γίνεται απαντώντας στις ερωτήσεις του, και καθησυχάστε το λέγοντάς του ότι θα μπορεί να βλέπει τον κάθε γονιό όποτε θέλει.

Μην τσακωθείτε, δείξτε ωριμότητα

Προσπαθήστε να μην τσακωθείτε με το/τη σύντροφό σας και επιδείξτε ωριμότητα και ανωτερότητα στις διαπραγματεύσεις.

Μείνετε και οι δύο στη ζωή του παιδιού σας

Είναι καλύτερο να παραμείνετε και οι δύο στη ζωή του παιδιού σας. Ακόμα και αν θεωρείτε πώς μπορείτε να γίνετε ένας εξαιρετικός γονιός για το παιδί σας μεγαλώνοντάς το μόνος/η σας, αυτό που είναι καταστροφικό για το παιδί σας είναι η εγκατάλειψή του από τον άλλο γονιό, κάτι στο οποίο δεν έχετε έλεγχο. Πολλά παιδιά νιώθουν εγκαταλειμμένα ακόμα και όταν δεν έχουν αρκετό χρόνο με τον έναν από τους δύο γονείς.

Υποστηρίξτε τη σχέση του παιδιού με τον άλλο γονιό

Μην μιλάτε αρνητικά για το σύντροφό σας μπροστά στο παιδί, η δουλειά σας είναι να καλλιεργήσετε τη σχέση του με τον άλλο γονιό ώστε αυτή να είναι όσο το δυνατόν καλύτερη. Το παιδί χρειάζεται και τους δύο στη ζωή του.

Αν μιλάτε αρνητικά για τον άλλο γονιό, ή μεταφέρετε μηνύματα σε αυτόν μέσα από το παιδί, επηρεάζετε αρνητικά το παιδί σας και το κάνετε να θυμώσει μαζί σας. Μπορεί να μην σας το πει, αλλά θα σάς το δείξει μέσα από τη συμπεριφορά του.

Διατηρήστε το πρόγραμμα και τις συνήθειες του παιδιού ανέπαφα

Προσπαθήστε να διατηρήσετε το πρόγραμμα του παιδιού σας όσο πιο σταθερό γίνεται. Το σχολείο του, τις δραστηριότητές του, τα τελετουργικά της ημέρας. Αυτό θα βοηθήσει το παιδί να προσαρμοστεί στη νέα δύσκολη για αυτό πραγματικότητα.

Δώστε χρόνο στο παιδί να προσαρμοστεί στις μεγαλύτερες αλλαγές

Μην κάνετε βιαστικές κινήσεις, προετοιμάστε το παιδί σας για οποιαδήποτε αλλαγή και δώστε του χρόνο να το αποδεχτεί πριν την κάνετε.

Μην απολογηθείτε που χωρίζετε. Ξεκαθαρίστε ότι η απόφασή σας δεν θα αλλάξει

Πείτε στο παιδί ότι πήρατε μαζί την απόφαση να χωρίσετε και μην απολογηθείτε για την απόφασή σας. Ξεκαθαρίστε στο παιδί ότι η απόφασή σας δεν θα αλλάξει. Αυτό θα το βοηθήσει να αποδεχτεί τη νέα πραγματικότητα και να μπει στην απαραίτητη συναισθηματική φάση της λύπης.

Αν το παιδί σας σάς έχει δει να τσακώνεστε, μπορείτε να αναφερθείτε σε αυτό. Διαφορετικά πείτε του ότι το διαζύγιο θα δώσει σε όλους σας μία καλύτερη ζωή σε βάθος χρόνου.

Αν το παιδί σάς κατηγορήσει ότι διαλύετε την οικογένεια, πείτε του ότι θα είστε πάντα οικογένεια για το παιδί και θα είστε συνέχεια σε επαφή μαζί του.

Μην ζητάτε από το παιδί να πάρει θέσεις

Μην ζητήσετε ποτέ από το παιδί σας να πάρει θέση υπέρ του ενός ή του άλλου γονιού, ούτε διακριτικά.

Καλωσορίστε τα δύσκολα συναισθήματα

Καλωσορίστε όλα τα δύσκολα συναισθήματά του, το κλάμα, τα ξεσπάσματα, τη θλίψη του. Δώστε του την ευκαιρία να τα εκφράσει και σταθείτε κοντά του με ενσυναίσθηση και αγάπη.

Μην μεταφέρετε τα προβλήματά σας στο παιδί

Μην μιλάτε στο παιδί για τα δικά σας ζητήματα, όπως οι οικονομικές σας δυσκολίες για παράδειγμα ή οτιδήποτε άλλο που δεν το αφορά, και μην αναφέρετε κάτι για την ερωτική σας ζωή. Το παιδί αναμένει από εσάς να είστε ο συναισθηματικά ώριμος και ανθεκτικός αρχηγός. Βρείτε άλλους ενηλίκους να σάς υποστηρίξουν και μην μεταφέρετε τα προβλήματά σας στο παιδί, περιμένοντας να σάς υποστηρίξει εκείνο.

Ακούστε το παιδί όταν θελήσει να σάς μιλήσει

Να είστε εκεί όταν το παιδί σας θέλει να μιλήσει και ανατροφοδοτήστε τις σκέψεις που σάς εκφράζει.

‘Μοιάζει να είσαι πολύ θυμωμένη που πήραμε την απόφαση να χωρίσουμε.’

Μην προσπαθείτε να επιχειρηματολογήσετε, απλώς ακούστε το. Να περιμένετε ότι θα έχετε συχνά τέτοιες συζητήσεις με το παιδί καθώς θα προσαρμόζεται σιγά σιγά στη νέα συγκυρία.

Η συμπεριφορά του παιδιού μπορεί να επιδεινωθεί

Η λύπη και η αγωνία του παιδιού σας είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα βρίσκει διεξόδους ακόμα και στην πιο μικρή λεπτομέρεια στη συμπεριφορά του. Προσπαθήστε να είστε προετοιμασμένοι για αυτό και δείξτε επιείκεια. Σταθείτε δίπλα στο παιδί στις δύσκολες στιγμές του. Μην του λέτε όμως ότι η συμπεριφορά του οφείλεται στο θυμό του για το διαζύγιο. Απλώς ακούστε το και δείξτε ότι το καταλαβαίνετε.

Παιγνιοθεραπεία για το παιδί

Σκεφτείτε την παιγνιοθεραπεία. Είναι ένας υπέροχος τρόπος να βοηθηθεί το παιδί ώστε να μπορέσει να διαχειριστεί τα δύσκολα συναισθήματά του και να καταφέρει να κατανοήσει αυτά που του συμβαίνουν με θετικό τρόπο.

Διατηρήστε τους κανόνες σας

Διατηρήστε τους κανόνες σας όπως ίσχυαν πριν, και ό,τι άλλο μπορεί να διατηρηθεί αμετάβλητο.

Η δύσκολη στιγμή της μετάβασης από το ένα σπίτι στο άλλο

Όταν έρθει η στιγμή το παιδί να μείνει με τον άλλο γονιό, κάντε τη μετάβαση όσο γίνεται πιο εύκολη για το παιδί. Συναντηθείτε σε κάποιο πάρκο μακριά από το σπίτι και εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία να παίξετε με το παιδί πριν το αποχαιρετήσετε, ώστε να το κάνετε να γελάσει. Αυτό μειώνει το στρες και την αγωνία του και ενισχύει τον ισχυρό δεσμό που έχετε μαζί. Προτείνετέ του να έχει μαζί του ένα κουκλάκι να του κάνει παρέα, το οποίο μπορεί να έχει πάντα κοντά του και στα δύο σπίτια. Πείτε του τί θα κάνετε όταν ξανασμίξετε για να έχει κάτι να περιμένει με ανυπομονησία.

Το παιδί πρέπει να νιώθει «στο σπίτι του»

Κάντε το παιδί να νιώθει άνετα και στα δύο σπίτια – να έχει τα πράγματα που χρειάζεται, το δωμάτιό του, τα φαγητά που του αρέσουν. Δεν θα πρέπει να νιώθει σαν επισκέπτης σε κανένα από τα σπίτια.

Μην καταφύγετε σε υλικές ή άλλες επιβραβεύσεις από τύψεις για το διαζύγιο

Επικεντρωθείτε στη σχέση με το παιδί σας και μην του αγοράζετε πράγματα ή του κάνετε χατίρια από τύψεις για το διαζύγιο. Τα παιδιά δεν αγοράζονται. Αυτό που εκτιμούν και έχουν ανάγκη είναι μία ειλικρινής και υποστηρικτική σχέση με τον γονιό τους.

Δείξτε ανωτερότητα αν ο άλλος γονιός φερθεί ανώριμα

Αν ο άλλος γονιός φερθεί ανώριμα, αντισταθείτε στον πειρασμό να το κάνετε κι εσείς. Αν μιλάει άσχημα για παράδειγμα, μην παρασυρθείτε και το κάνετε κι εσείς. Αν σταματήσει να υποστηρίζει την οικογένεια οικονομικά, μην κάνετε σχετικά σχόλια μπροστά στο παιδί. Μόνο λύπη μπορούν να του προκαλέσουν.

Τί να πείτε στο παιδί αν ο ένας γονιός εγκαταλείψει την οικογένεια

Αν ο ένας γονιός εγκαταλείψει την οικογένεια και δεν επιδιώκει να έχει καμία σχέση με το παιδί, πείτε στο παιδί σας ότι ο άλλος γονιός έχει τόσο μεγάλο πόνο στην καρδιά, που δεν μπόρεσε να τον διαχειριστεί με θετικό τρόπο. Διαβεβαιώστε το παιδί ότι δεν είναι δικό του λάθος που έφυγε, και ότι κάθε γονιός θα ήταν πολύ τυχερός να έχει ένα παιδί σαν και αυτό. Η εγκατάλειψη από τον ένα γονιό είναι απίθανο να μην αφήσει συναισθηματικά κατάλοιπα στο παιδί, όμως η δική σας αγάπη θα το προστατέψει. Παραμείνετε συμπονετικοί μαζί του.

Όταν η απουσία του ενός γονιού είναι προτιμότερη

Να θυμάστε ότι η αρνητική παρουσία του ενός γονιού είναι χειρότερη από την απουσία του. Αν ο ένας γονιός φέρεται άσχημα το παιδί, είναι αυταρχικός ή καταχρηστικός, τότε είναι καλύτερο το παιδί να μείνει μακριά του. Παρόλο που η απουσία του ενός από τους δύο γονείς από τη ζωή του παιδιού είναι συντριπτική για το παιδί, η συνεχής κακή παρουσία προκαλεί μεγαλύτερη φθορά.