‘Συγγνώμη:’ μην αναγκάζετε το παιδί σας να λέει συγγνώμη. Ακόμα και αν το κάνει, δεν το εννοεί
Ανάγνωση σε 2′
Αν το παιδί μας συμπεριφερθεί άσχημα σε κάποιο άλλο και το αναγκάσουμε να ζητήσει συγγνώμη, ακόμα και αν το κάνει, δε θα το εννοεί πραγματικά, και το άλλο παιδάκι δεν θα κερδίσει τίποτα έτσι κι αλλιώς.
Ακόμα και να ζητήσουμε ευγενικά από το παιδί μας να πει συγγνώμη, εξηγώντας του γιατί πρέπει να το κάνει αυτό, ενδέχεται πάλι να μην το κάνει, γιατί μπορεί να νιώθει ότι θα πληγωθεί ο εγωισμός του, όχι μόνο απέναντί μας αλλά και απέναντι στο άλλο παιδάκι ή σε άλλους παρευρισκόμενους.
Αν όμως ζητήσουμε από το παιδί μας να διορθώσει την κατάσταση όπως εκείνο νομίζει καλύτερα, τότε μπορεί να επιλέξει να κάνει κάτι διαφορετικό, όπως το να δώσει στο άλλο παιδάκι μία αγκαλιά, να του προσφέρει ένα παιχνίδι ή να κάνει κάτι άλλο που δείχνει την προθυμία του να επαναφέρει τις καλές σχέσεις.
Τί να κάνουμε, αντί να ζητήσουμε από το παιδί μας να πει συγγνώμη
Μπορούμε να ξεκινήσουμε, αφουγκραζόμενοι τα συναισθήματα του παιδιού μας, να το βοηθήσουμε να τα διαχειριστεί και να καταλάβει τι το ώθησε στην κακή συμπεριφορά.
Για παράδειγμα, με φιλικό τόνο: ‘Γιατί χτύπησες το άλλο παιδάκι; Θύμωσες; Έγινε κάτι άλλο που σε πείραξε;’
Απαντήστε με ευγένεια στις εξηγήσεις που θα σας δώσει και συνεχίστε,
‘το καταλαβαίνω ότι εκείνη τη στιγμή ήθελες να πάρεις το παιχνίδι, αλλά δεν χτυπάμε, πονάει! Μπορείς να ζητήσεις οτιδήποτε από ένα άλλο παιδάκι ευγενικά και μπορεί να σου το δώσει από μόνο του. Αν δε σου το δώσει, περίμενε λίγο και θα το πάρεις μετά.’
Με αυτό τον τρόπο, εκτός από την εκπαίδευσή τους για το τί είναι σωστό, πετυχαίνουμε τη συναισθηματική σύνδεση με τα παιδιά μας, που εκτός του ότι είναι ένας τρόπος επίλυσης των περισσότερων επιπλοκών στις σχέσεις με τα παιδιά μας, είναι και ένας τρόπος το παιδί να νιώσει ότι ο γονιός του είναι εκεί για αυτό.
Επίσης, η αναγνώριση και μόνο των αρνητικών συναισθημάτων του παιδιού, είναι αρκετή για τα εξαφανίσει. Το παιδί μπορεί να μην πήρε το παιχνίδι που ήθελε, αλλά έχει έναν γονιό που το καταλαβαίνει, και αυτό μετράει πολύ περισσότερο για το ίδιο το παιδί.
Όταν έχει πια ηρεμήσει, μπορεί να επιλέξει το παιδί τι θα κάνει. Μπορεί από μόνο του να επιχειρήσει να προσεγγίσει το άλλο παιδάκι με κάποιον τρόπο, ακόμα και να του ζητήσει ειλικρινά ‘συγγνώμη,’ ή μπορούμε να του δώσουμε ιδέες.
‘Αν θέλεις μπορείς να προσφέρεις στο παιδάκι το παιχνίδι σου για λίγο, σίγουρα θα χαρεί. Ή να παίξετε λίγη μπάλα μαζί. Ό,τι θέλεις.’
Τα παιδιά έχουν ευθύνη για τη σχέση τους απέναντι στους άλλους
Αυτό που πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας είναι ότι αυτά είναι υπεύθυνα για τη σχέση τους με τους άλλους, όχι εμείς, και όταν κάνουν κάτι που επηρεάζει αρνητικά κάποιον άλλο, θα πρέπει να προσπαθούν να αποκαταστήσουν τη βλάβη που προκάλεσαν. Η επιλογή για το πώς θα το κάνουν πρέπει να είναι των παιδιών. Αν τα αναγκάσουμε να ενεργήσουν με τον τρόπο που θέλουμε εμείς, παίρνουμε την ευθύνη από πάνω τους.
Αν δεν κάνουν απολύτως τίποτα, θα έχουν τις συνέπειες της επιλογής τους. Ένα παιδάκι που είναι επιθετικό και δε μοιράζεται τα παιχνίδια του, δεν γίνεται το ίδιο εύκολα αποδεκτό όσο άλλα που το κάνουν. Τα παιδιά δεν είναι κουτά. Αντιλαμβάνονται γρήγορα τις δυναμικές στις ανθρώπινες σχέσεις και καταλαβαίνουν ποια στρατηγική τα συμφέρει προσωπικά σε τελική ανάλυση.
Μόλις το παιδί αντιληφθεί ότι η συμπεριφορά του (πχ. να χτυπήσει) δεν είναι αποδεκτή στον γονιό αλλά ούτε και στα άλλα παιδάκια, θα αναθεωρήσει τις μεθόδους του. Κανένας δεν θέλει να παραμένει αποκλεισμένος.
Αν αφήσουμε στο παιδί την επιλογή τού πώς θα αποκαταστήσει μία αδικία που προκάλεσε, είναι πιο εύκολο να καταλάβει ότι είναι δική του ευθύνη και να εξασκηθεί σε τρόπους που μπορεί να την αποκαταστήσει.
Όταν το παιδί νιώθει ότι η κακή του συμπεριφορά είναι δικαιολογημένη
Αν το παιδί προβάλλει αντίσταστη στο να αποκαταστήσει τις σχέσεις επειδή νιώθει ότι εκείνο ήταν που πληγώθηκε και ότι η πράξη του ήταν δικαιολογημένη, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το παιδί μας έχει βαθύτερες ανάγκες για σύνδεση και πεποιθήσεις που θέτουν σε κίνδυνο την αίσθηση της προσωπικής του αξίας. Η συναισθηματική του φόρτιση και τα λανθασμένα συμπεράσματα που μπορεί να έχει τραβήξει, δεν του επιτρέπουν να δει άμεσα τί είναι σωστό και τί δεν είναι.
Ξεκινήστε λοιπόν άμεσα να χτίζετε εμπιστοσύνη με το παιδί σας, να ακούτε με προσοχή τα περιστατικά που του προκαλούν λύπη και αναγνωρίστε τα συναισθήματά του, η πηγή των οποίων μπορεί να έχει ρίζες στο παρελθόν.
Μόλις νιώσει καλύτερα, με την υποστήριξή σας, θα βελτιωθεί αυτόματα και η συμπεριφορά του απέναντι στους άλλους.
Είμαστε όλοι παιδιά, ή αλλιώς, τί θα γινόταν στον κόσμο των ‘μεγάλων’
Αν κάνατε σε κάποιον κάτι που το μετανιώνατε στη συνέχεια, δεν θα θέλατε να είναι δική σας επιλογή το αν θα ζητήσετε συγγνώμη; Πώς θα σάς φαινόταν αν κάποιος σάς ανάγκαζε να ζητήσετε συγγνώμη και μάλιστα δημόσια;