Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα προϊόντα “ light” και τα γλυκαντικά στην εγκυμοσύνη
Γράφει η Κατερίνα Κιούση
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η γυναίκα πρέπει να ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή(Δείτε εδώ: Η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να σας εξασφαλίσει και μια ισορροπημένη εγκυμοσύνη) προκειμένου να επιτύχει μία υγιή έκβαση χωρίς επιπλοκές τόσο για την ίδια όσο και για το έμβρυο που κυοφορεί. Επιπρόσθετα στην υγιή έκβαση συντελεί και μια υγιής πρόσληψη συνολικού σωματικού βάρους κατά την εγκυμοσύνη σύμφωνα με τις σχετικές συστάσεις.
Όσον αφορά στην επίτευξη του στόχου πρόσληψης υγιούς βάρους, συχνά οι έγκυες καταφεύγουν σε light τροφές. Τίθεται λοιπόν ένα θέμα σχετικά με την ασφάλεια κατανάλωσης των τροφών αυτών που συνήθως εμπεριέχουν γλυκαντικές ουσίες.
Με τον όρο γλυκαντικές ουσίες κυρίως εννοούμε: το ακεσουλφαμικό κάλιο, την ασπαρτάμη, τη σακχαρίνη, τη σουκραλόζη και τη στέβια που συνήθως συναντάμε σε ροφήματα, γιαούρτια, τσίχλες, σοκολάτες, αναψυκτικά και διάφορα γλυκά.
Έρευνες έχουν δείξει ότι το ακεσουλφαμικό κάλιο τελικά δεν απορροφάται από τον ανθρώπινο οργανισμό με αποτέλεσμα να μην προσδίδει ενέργεια. Είναι 200 φορές πιο γλυκό από τη ζάχαρη. Αν και δεν έχει γίνει μεγάλος αριθμός ερευνών τελικά έχει εγκριθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) από το 1998 ως ασφαλές στην εγκυμοσύνη. Το ακεσουλφαμικό κάλιο έχει φανεί ότι μπορεί ότι διαπερνάει το πλακούντα και ότι ανιχνεύεται και στο μητρικό γάλα χωρίς όμως να επηρεάζει αρνητικά είτε το έμβρυο είτε το θηλάζον βρέφος.
Η ασπαρτάμη έχει συσχετιστεί πολλές φορές με καρκινογένεση. Ωστόσο ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) από το 2006 αποφάνθηκαν μετά από εκτενείς μελέτες ότι είναι ασφαλής η κατανάλωσή της. Συστήνεται όμως να μην γίνεται υπερκατανάλωση, με όριο ημερήσιας πρόσληψης τα 35-40mg ανά κιλό σωματικού βάρους.
Επίσης η κατανάλωσή της σακχαρίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θεωρείται ασφαλής, όμως τα επιστημονικά δεδομένα και οι μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε εγκύους είναι επίσης λίγες. Μέσα από μελέτες σε ποντίκια με υψηλές καθημερινές δόσεις, φάνηκε τελικά χαμηλή συσχέτιση της κατανάλωσής της με την καρκινογένεση. Ανήκει και αυτή στις γλυκαντικές ουσίες που διαπερνούν το πλακούντα, ενώ έχει επίσης ανιχνέυεται και στο μητρικό γάλα.
Η σουκραλόζη προέρχεται από τη ζάχαρη και είναι 600 φορές πιο γλυκιά από αυτήν. Αν και ανακαλύφτηκε το 1976, μόλις το 1998 ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε την κατανάλωσή της, γενικότερα αλλά και για και τις εγκύους και έτσι χαρακτηρίστηκε ως γλυκαντικό «γενικής χρήσης» και χρησιμοποιείται σε πληθώρα τροφίμων και ποτών. Φαίνεται ότι ολόκληρη σχεδόν η προσλαμβανόμενη ποσότητα σουκραλόζης αποβάλλεται από τον ανθρώπινο οργανισμό μέσω των ούρων και των κοπράνων. Σημαντικός αριθμός μελετών τα τελευταία 20 χρόνια έχουν αναδείξει την ασφάλεια της κατανάλωσής της. Μελέτες που έγιναν σε ζώα με καθημερινή χορήγηση μεγάλων δόσεων, δεν έδειξαν συσχέτιση με τερατογενέσεις.
Η πιο πρόσφατη ουσία που χρησιμοποιήθηκε ως γλυκαντικό μέσο είναι η στέβια. Προέρχεται από έναν θάμνο της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής και είναι 300 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) θεωρεί τη στέβια ασφαλή για κατανάλωση από εγκύους. Μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι δεν επηρεάζει την έκβαση της εγκυμοσύνης ούτε την υγεία του εμβρύου. Μόνο σε υπερβολικά υψηλές δόσεις φάνηκε να επηρεάζεται η γονιμότητα μόνο των αρσενικών ποντικιών.
Συμπερασματικά, και με βάση τα δεδομένα των μεγαλύτερων Διεθνών Οργανισμών Ασφάλειας Τροφίμων, τα περισσότερα από τα γλυκαντικά μέσα που προαναφέρθηκαν θεωρούνται ασφαλή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε μέτρια όμως κατανάλωση.
Παρά τον μεγάλο αριθμό των ερευνών που μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί, οι έρευνες που αφορούν στην εγκυμοσύνη είναι εξαιρετικά λίγες, με αποτέλεσμα τη μη επαρκή και απόλυτη διεξαγωγή σίγουρων συμπερασμάτων και καθώς η επιστήμη της διατροφής συνεχώς εξελίσσεται μέσα από την έρευνα καλό θα ήταν οι έγκυες ειδικά σε αυτή τη φάση να είναι πιο επιφυλακτικές και να προτιμούν γενικά αγνές τροφές καθώς να αποφεύγουν τις πολύ επεξεργασμένες τροφές, τα αναψυκτικά και τα αεριούχα προϊόντα, την καφεΐνη, το αλκοόλ και την υπερκατανάλωση γλυκών.
Κατερίνα Κιούση
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc
www.dietnow.gr
www.facebook.com/DietNowCenter/?fref=ts
